Bu, oldukça karmaşık ve derin bir sorudur ve hem felsefe, bilim, hem de insan algısı ve deneyimi ile ilgili birçok farklı boyutu vardır. Öncelikle, “kendi irademle karar verme” kavramını iki ana bileşene ayırmamız gerekiyor: özgür irade ve bilinç. Özgür irade: Felsefede, özgür irade, bir bireyin eylemlerini özgürce seçme ve kontrol etme yeteneği olarak tanımlanır. Bazı düşünürler, özgür iradenin var olduğunu ve bireylerin eylemlerini belirleme yeteneklerine sahip olduklarını savunur.
Diğerleri ise determinizm adı verilen görüşü savunur. Bu görüşe göre, evrenin ve içindeki her şeyin durumu, önceden belirlenmiş kurallar ve koşullar (örneğin fiziksel yasalar) tarafından belirlenir. Bilinç: Bilinç, düşüncelerimizin, hislerimizin ve algılarımızın farkında olma yeteneğidir. Bilinç hala bilim tarafından tam anlamıyla anlaşılmamış bir konudur.
Bilincin nasıl oluştuğu, beyinde tam olarak nerede yerleştiği ve bizim nasıl “özgür irade” ile hareket etme hissi verdiği hala büyük ölçüde bir gizemdir. Beyin ve sinir bilimlerinde yapılan araştırmalar, karar verme sürecimizin beynimizdeki belirli alanların ve nöronların etkileşimleri sonucunda gerçekleştiğini gösteriyor. Bu etkileşimlerin sonucunda, bireyler kendi iradeleriyle karar verdiklerini hissederler. Ancak, bu his, nörolojik süreçler tarafından tetiklendiği için, aslında “özgür irade”nin gerçekten ne kadar “özgür” olduğu konusunda tartışmalar bulunmaktadır. Özetle, kendi iradenizle karar verip vermediğinizi belirlemek hem bilim hem de felsefe alanında hala aktif olarak tartışılan bir konudur.
